نظام‌نامه 

‌‌دانلود فایل نظام‌نامه  (به صورت فایل PDF)

نظامنامه نشان تعالی HSE (ویرایش پنجم)

1- مقدمه:

امروزه در فضای کسب و کار، عواملی چون سرعت و حجم بالای اطلاعات، پیشرفت تکنولوژی، تنوع انتظارات ذیفنعان و میزان رقابت­ سازمان­ها از یک­سو و از سوی دیگر پیچیدگی فرآیندهای کاری، تغییرات پی‏درپی، محدودیت منابع و حوادث روز افزون جوامع صنعتی، شهری و اجتماعی منتج از آن، مسبب بروز احساس نیاز در سیستم‏های مدیریتی سازمان­ها­ جهت وضع معیارهای تعیین کننده جایگاه سازمان، در مقایسه با سایر سازمان­های مشابه و برنامه­ریزی بر اساس نقاط ضعف، قوت، فرصت‏ها و تهدیدها به ویژه در مورد مسائل بهداشتی، ایمنی و محیط زیستی شده است؛ اما در اکثر مواقع فقدان یک روش ارزیابی کارآمد جهت نظارت، ارزیابی و بهبود سیستم­های مدیریت بهداشت، ایمنی و محیط زیست، سبب کاهش عملکرد سازمان‏ها، عدم رشد دانش و توانمندی­های سازمانی، عدم شناخت و امکان استفاده از تجربیات سایر سازمان­ها در این زمینه، عدم شناسایی نقاط قوت سازمان و عدم ارزیابی دوره‏ای برنامه‏های پیشرفت سازمان خواهد شد. از این رو ضروری دانستیم با تعریف یک روش نوین ارزیابی عملکرد و مقایسه نتایج سازمان­ها با یکدیگر گامی هرچند کوچک در جهت ارتقای کیفیت عملکرد سازمان­ها در خصوص استقرار، اجرا و نگهداشت سیستم­های مدیریت بهداشت، ایمنی و محیط زیست برداریم. با بهره‌گیری از این روش مدیران و رهبران سازمان­ها می­توانند با نگرشی علمی، جامع و فراگیر راهکارهایی را ارائه و اجرا نموده، عملکرد خود را با یک نگرش سیستمی مطابقت داده و راه تعالی و سرآمدی را در پیش گیرند.

امروزه مدل های ارزیابی عملکردی گوناگونی در دسترس سازمان ها جهت ارزیابی یکپارچه عملکرد HSE سازمان ها قرار گرفته است که هرکدام نقاط قوت و ضعف از دیدگاه صاحبنظران دارند ، مدل های مذکور مانند مدل بلوغ HSE، مدل کار سالم، OGP، CHAS 1,2، MISHA، D&S، Five Star Audit، ISRS و غیره؛ که بهبود سازمانی، افزایش انطباق با الزامات قانونی، افزایش اثربخشی فرآیندهای کاری، کاهش حوادث و ارتقا سطح رضایت شغلی و  اعتبار صنفی را به همراه دارد.

مدل­های ارائه شده منطبق بر الزامات بهداشت، ایمنی و محیط زیست موجود در کشور، بر اساس استانداردهای مدیریتی اعم از ایزو 14001، ایزو 45001، ایزو 22000،  HSE-MS (OGP)، PSM، HACCP، GMP و ... می­باشند؛ که سازمان­ها بر اساس ماهیت فعالیت خود در جهت استقرار و پیاده‌سازی آن‌ها در سازمان خود بر می­آیند.

هدف:

هدف از اجرای این طرح کمی­سازی کیفیت عملکرد و شرایط سازمان­ها به ­منظور ارزیابی و مقایسه سطح بلوغ آن در سه حوزه بهداشت، ایمنی و محیط زیست، در راستای تعیین رویکرد و پیش­بینی جهت­گیری­های آتی سازمان­ها در حوزه­های مذکور و در نهایت سنجش سرعت و کیفیت دستیابی به مأموریت، استراتژی و نیازمندی­های سازمان می­باشد.

2- ضرورت:

هر سازمان به­منظور آگاهی از میزان مطلوبیت و مرغوبیت فعالیت­های HSE خود، بالاخص در محیط­های پیچیده و پویا، نیاز مبرم به نظام ارزیابی HSE دارد. از سوی دیگر فقدان وجود نظام ارزیابی و کنترل HSE در یک سیستم به معنای عدم برقراری ارتباط با محیط درون و برون سازمان تلقی می­گردد که پیامدهای آن کهولت و نهایتاً مرگ سازمان است.

بهبود مستمر عملکرد HSE سازمان­ها، علاوه بر صیانت از منابع انسانی، اموال و تجهیزات و ارتقاء اعتبار سازمان، در داخل سازمان نیروی هم‌افزایی ایجاد می­کند که این نیروها می­توانند پشتیبان برنامه رشد، توسعه و ایجاد فرصت­های تعالی سازمانی و افزایش کارایی و اثربخشی در سازمان شود. بدیهی است که بدون بررسی و کسب آگاهی از میزان پیشرفت و دستیابی به اهداف و بدون شناسایی چالش­های پیش روی سازمان و کسب بازخور و اطلاع از تغییرات درون/برون سازمانی، دستیابی به این مهم مقدور نخواهد بود. این بهبود را می­توان با کسب بازخور لازم از محیط درونی و پیرامونی، تجزیه و تحلیل نقاط قوت و ضعف و فرصت­ها و تهدیدهای سازمان، مسئولیت پذیری و میزان انطباق با مقررات HSE، با ایجاد و بکارگیری سیستم ارزیابی با الگوی متناسب، مطابق با مدل ارزیابی نشان تعالی HSE، ایجاد کرد.

نشان تعالی HSE  الگویی است که قصد دارد به­صورت غیر تجویزی و تشویقی سازمان­های ایرانی را به پذیرش مفاهیم بنیادین بهداشتی، ایمنی ، محیط زیستی و مدیریت HSE  ترغیب نماید و با توانمندسازی نظام­مند آن­ها توسط معیارهای تعریف شده، رشد و بالندگی سازمان را در عرصه ملی و بین­المللی به ارمغان ­آورد. در این میان، بکارگیری سیستم­های مدیریتی و فرهنگ سازمانی به­ دلیل ریشه داشتن در رویکرد و جهت­گیری شرکت، نقش مهمی در پذیرش و سهولت اجرای سایر حوزه­ها ایفا می­کند.

نشان تعالی HSE در صورتی که به درستی به کار گرفته شود، ابزار کارآمدی است که می­تواند مفاهیم و ارزش­های بنیادین، تدوین و اجرای برنامه­های استراتژیک، به­کارگیری روش­های خودارزیابی، یادگیری سازمانی و بهبود مداوم را در هر سه حوزه بهداشت، ایمنی و محیط زیست نهادینه نموده و امکان شناسایی بهترین فرآیندها و انجام بهینه‌کاوی را در سازمان متبوعه فراهم آورد. سیستم ارزیابی مورد استفاده در این طرح با بهره­گیری از الگویی مناسب به انعطاف‌پذیری برنامه­ها، اهداف و مأموریت سازمان در محیط پویای امروزین کمک شایان توجهی می­نماید.

3-1- مفاهیم ارزشی نشان تعالی HSE

نشان تعالی HSE ابزاری برای اطلاع و تایید تلاش سازمان­های تولیدی و خدماتی کشور در حوزه ایمنی، بهداشت و محیط زیست و همچنین بیانگر تعهد سازمان­های متقاضی در استقرار نظام­های مدیریتی مربوطه و توجه به فرهنگ HSE و بهبود مداوم و تعالی آن در مسیر توسعه پایدار است. مفاهیم ارزشی این مدل عبارتند از:

• ایجاد نیروی محرکه جهت ارزش نهادن به سلامت نیروی کار و حفظ محیط زیست به عنوان منابع ملی در راستای پیشبرد اهداف ملی کشور؛
• مد نظر قرار دادن مسائل مربوط به ایمنی، بهداشت و محیط زیست با رویکرد افزایش بهره­وری و ایجاد تعادل فنی و اقتصادی به منظور ارزش نهادن به مفاهیم توسعه پایدار؛
• ارزش نهادن به کار آفرینان، مدیران، کارشناسان، محققان و کلیه افراد متعهد به استقرار سیستم­های مدیریتی ایمنی، بهداشت و محیط زیست؛
• ارزش نهادن به خلاقیت و نو آوری در HSE، بهبود مستمر و بکارگیری صحیح‌ترین راهکارهای موجود؛
• ارزش نهادن به انتظارات مشتریان و رضایت کلیه­ی ذینفعان در حوزه­ی ایمنی، بهداشت و محیط زیست.

3-2- مفاهیم کاربردی نشان تعالی HSE

نشان تعالی HSE نمادی از درجه بلوغ و تعالی سازمانی است که در همگرایی فعالیت‌های مختلف تولید محصول و اجرای خدمات به وجود می‌آید و از ابعاد مختلف موجب برتری نسبت به سایر سازمان‌ها می‌گردد که برخی از این موارد به قرار زیر است:

• ساماندهی فرآیندهای HSE
• ساماندهی سیستم مدیریت پشتیبان HSE
• ساماندهی ارتباطات و ساختار درون سازمانی HSE
• ساماندهی ارتباطات برون سازمانی HSE

3-3- اصول اعتباری نشان تعالی HSE

نشان تعالی HSE  یک نماد ملی است و برای اعتلای شأن آن به چهار عامل بسیار مهم زیر توجه خاص شده است:

1. سلامت نظام ارزیابی؛ به عنوان عامل اصلی جلب احترام و اعتماد جامعه ذینفع در طول زمان اجرای ارزیابی، از طریق انتخاب ارزیابان مجرب و بیطرف و اجرای فرآیند ارزیابی به طور اطمینان بخش و بدون اعمال سلایق و دیدگاه­های شخصی.
2. دقت در کیفیت ارائه خدمات و ارزش آفرینی فرآیند ارزیابی به عنوان مقیاسی معتبر برای ارزش­گذاری اقدامات و فعالیت‌های سازمان‌های متقاضی.
3. بکارگیری مراجع دانشگاهی، سازمان­ها و مراجع مربوطه­ دولتی و متخصصین صنعتی در شورای سیاستگذاری و کمیته‌های فنی.
4. انجام مطالعات گسترده در خصوص"بهترین تجارب" موجود  داخلی و خارجی در متدولوژی مدل.

3- ساختار سازمانی نشان تعالی HSE            

4- مدل نشان تعالی HSE

     اصول این مدل به شرح ذیل می­باشد:

5- تعاریف، مسئولیت ها و دامنه کاربرد

6-1- تعریف نشان تعالی HSE:

نشان تعالی HSE که در این نظامنامه به اختصار نشان نامیده می­شود، یک فرآیند نظامند جهت سنجش نحوه عملکرد سازمان­ها در حوزه­های ایمنی، بهداشت و محیط زیست است. بر مینای مفاد این نظامنامه و دیگر مستندات مربوطه، متقاضیان همه ساله در بازه­های زمانی معین و مطابق با طبقه‌بندی گروه­های ده­گانه مورد ارزیابی قرار گرفته و برمبنای میزان موفقیت­ و دستیابی‌شان به معیارهای نشان و سطح تعالی مد نظر شورای سیاستگذاری مربوطه، سطوح ذیل تعلق می­گیرد :

• بدون پذیرش
• تقدیرنامه سطح 1 HSE ؛
• تقدیرنامه سطح 2 HSE  ؛
• تقدیرنامه سطح 3 HSE ؛
• گواهی­نامه تعهد به تعالی HSE یک ستاره ؛
• نشان تعالیHSE  دو ستاره؛
• نشان تعالی HSE سه ستاره؛
• نشان تعالی HSE چهار ستاره؛
• نشان تعالی HSE پنج ستاره؛
• تندیس بلورین شش ستاره HSE؛
• تندیس زرین هفت ستاره  HSE.

6-2- دامنه کاربرد  نشان تعالی HSE:

دامنه کاربرد نشان، بر اساس مصوبه شورای سیاست­گذاری نشان تعالی HSE، بطور رسمی پایه‌گذاری شده و طی آن مقرر گردیده است که این شورا به صورت سالیانه، دامنه کاربرد نشان را در 10 گروه اصلی انتخاب نموده و از بین واحدهای متقاضی، برترین واحدها را برای دریافت سطوح نشان تعالی HSE، معرفی نماید. بنابراین کمیته فنی متولی هر گروه، مکلف است با همکاری تشکل‌ها و نهادهای حرفه‌ای و تخصصی همان گروه و در چارچوب این نظامنامه معیارهای مورد نظر را با توجه به حوزه فعالیت‌های آن گروه ، با مدل ارزیابی نشان تعالی HSE منطبق نماید.

نشان تعالی HSE قابلیت پوشش­دهی دستگاه­های اجرایی کشور و کلیه زیرمجموعه­های تابع قوانین آن­ها، بنگاه­های اقتصادی بزرگ و کوچک و همچنین تمامی نهاد­های عمومی اعم از نهادهای خصوصی، دولتی، تعاونی، صنفی و مردمی را در سراسر کشور در دامنه­های مربوطه دارا می­باشد.

6- مستندات مرجع

فرآیند نشان تعالی HSE در انطباق با الزامات این نظامنامه، پارامترها و معیارهای مدل تدوین شده و با مجموعه‌ای از روش‌ها و مستندات مرتبط به آن اداره و کنترل می‌شود. دبیرخانه­ نشان، مسئولیت اجرا، نگهداری و کنترل آن­ها را به عهده دارد.

7- طبقه بندی سازمان­ها و واحدهای متقاضی

مدل نشان تعالی HSE یک مدل عمومی و فراگیر است. لذا کلیه سازمان‌های تولیدی و یا خدماتی اعم از خصوصی، تعاونی و دولتی از جمله سازمان‌های زیر می‌توانند متقاضی دریافت این نشان باشند:

• سازمان­ها و بنگاه­های اقتصادی بزرگ، متوسط و کوچک؛
• سازمان­ها و نهاد­های بخش دولتی و عمومی؛
• واحدهای تولیدی و خدماتی وابسته به یک سازمان با ماهیت و یا نام تجاری مشخص؛
• واحد های تولیدی خصوصی و دولتی؛
• واحدهای خدماتی خصوصی یا دولتی.

سازمان­های­ متقاضی شرکت در فرآیند ارزیابی، بر حسب ماهیت فعالیت­های خود می­توانند گروه اصلی و فرعی مختص به خود را برگزیده و پس از ثبت نام، در فرآیند ارزیابی نشان تعالی  HSEشرکت نمایند.

تقاضای حضور سازمان‌ها در فرآیند نشان، صرفاً برای یک گروه اصلی خاص (از مجموعه گروه­های ذکر شده در نظامنامه) با نام تجاری مشخص (برند) پذیرفته می‌شود و در ارزیابی نیز تمام معیارهای ارزیابی مدل، در راستای چرخه کامل دامنه کاربرد فعالیت­های آن سازمان، لحاظ خواهند شد. سازمان‌هایی که دارای فعالیت­های متنوع در بیش از یک گروه هستند، می‌‌توانند چند گروه از فعالیت­های خود را با ارسال تقاضانامه مجزا، در نشان شرکت داده و مورد ارزیابی قرار دهند.

8- سطوح نشان تعالی HSE

9-1- تعریف سطوح و شرایط احراز

سطوح نشان تعالی HSE، سازمان‌ها را از منظر دستیابی به درجات توفیق و استانداردهای لازمه در دامنه کاربرد خود از یکدیگر متمایز ساخته و میزان موفقیت آن­ها را در نیل به معیارهای تعیین شده متجلی می­نماید. سطوح نشان تعالی HSE بشرح زیر تعریف شده‌اند:

• تندیس نشان تعالی HSE :

     تندیس نشان، شامل دو سطح به قرار زیر است:

• تندیس زرین هفت­ ستاره: از میان نامزدهای نشان، نامزدی که امتیازی بالاتر از حد نصاب تعیین شده برای دریافت نشان تعالی پنج ستاره را کسب نموده و صاحب بیشترین امتیاز در میان تمامی نامزدها باشد (رتبه اول) به عنوان سطح برتر HSE  معرفی شده و تندیس زرین هفت ستاره به ایشان تعلق خواهد گرفت.
• تندیس بلورین شش­ ستاره: از میان نامزدهای نشان، نامزدی که امتیازی بالاتر از حد نصاب تعیین شده برای دریافت نشان تعالی پنج ستاره را کسب نموده و صاحب بیشترین امتیاز بعد از نفر اول باشد، به عنوان سطح نهادینه HSE معرفی شده و تندیس بلورین شش ستاره به ایشان تعلق خواهد گرفت. یادآوری: مدت زمان اعتبار سطوح تندیس سه سال می‌باشد.
• نشان تعالی HSE دو، سه، چهار و پنج ستاره :

به متقاضیانی که با مدیریت منسجم به پیشرفت‌های قابل توجهی در جهت نیل به معیارهای مورد نظر نشان تعالی HSE در دامنه فعالیت­های خود دست یافته­اند، بشرط کسب امتیاز مربوطه به عنوان سطح رشد HSE معرفی شده و به ترتیب امتیازات اخذ شده نشان تعالی HSE دو تا پنج ستاره به ایشان اعطاء می‌گردد.

     یادآوری: مدت زمان اعتبار نشان تعالی HSE یک سال می‌باشد.

• گواهی تعهد به تعالی HSE یک ستاره :

به متقاضیانی که بشرط کسب امتیاز مربوطه با شرکت در دوره‌های آموزشی مرتبط با مدل نشان و انجام خودارزیابی (تکمیل و ارسال اظهارنامه)، تعهد و پایبندی خود را برای حرکت به سوی معیارها و ملاک­های HSE نشان داده‌‌اند، مشروط بر اینکه یک سیستم مدیریت HSE روزآمد نیز در سازمان ایشان جاری باشد، گواهی تعهد به تعالی HSE تعلق می­گیرد.

یادآوری: مدت زمان اعتبار سطح تعهد به تعالی HSE یک سال می‌باشد.

• تقدیرنامه سطح یک ، دو و سه  HSE :

به متقاضیانی که امتیازات مربوط به سطوح تقدیرنامه را کسب نمایند ، تقدیرنامه مربوط به همان سطح به ایشان تعلق خواهد گرفت .

یادآوری 2: دریافت کنندگان سطوح تندیس، سطوح نشان تعالی ، گواهینامه تعهد به تعالی و سطوح تقدیرنامه می­توانند با ذکر سال دریافت، به نحو مناسب در تبلیغات و مستندات، به جایگاه و برتری خود اشاره و سازمان خود را با ذکر نام تجاری، بنحو مقتضی در دامنه کاربرد ارزیابی شده مطرح نمایند. این معرفی نبایستی هیچگونه منافاتی با شئونات و ارزش‌های متعالی فرآیند نشان تعالی HSE داشته باشد.

یادآوری 3: ثبت نام سازمان­های متقاضی حضور در فرآیند نشان تعالی HSE در سال­های متمادی بلامانع می‌باشد .

9- دامنه کاربرد نشان تعالی HSE

دامنه کاربرد نشان تعالی HSE  در 10 گروه اصلی و زیر گروه های فرعی مختلف طبقه‌بندی می‌شوند.

• راه و ساختمان :
• ساختمانی و عمرانی؛
• مجتمع های تجاری و اداری
• ریلی؛
• فرودگاهی؛
• ساخت و ساز صنعتی؛
• راهداری و راهسازی؛
• بنادر و دریانوردی؛
• تجهیزات و لوازم.
• و...
• صنایع غذایی، کشاورزی:
• کارخانجات تولیدی فراوری مواد غذایی؛
• چاپ و بسته بندی؛
• کشاورزی (شیلات، نباتات، مراتع و ...)؛
• تجهیزات و لوازم؛
• آشپزخانه های صنعتی و هتل‌ها ، رستوران، کیترینگ و فست فود.
• صنوف تولیدی و خدماتی:
• کارخانجات و کارگاه‌های تولیدی؛
• آبکاری؛
• فولاد؛
• مس؛
• معادن؛
• آسانسور و بالابر؛
• منسوجات؛
• محصولات چوبی و کاغذی؛
• محصولات لاستیکی و پلاستیکی؛
• سایرکارگاه‌های صنفی.
• امداد رسانی، درمانی و بیمارستانی:
• درمانگاه­ها؛
• کلینیک جراحی، دندانپزشکی و ... ؛
• آزمایشگاه؛
• مراکز رادیولوژی، ارتوپدی و ... ؛
• داروخانه؛
• انتقال خون؛
• هلال احمر؛
• بیمارستان؛
• اورژانس؛
• آتش نشانی؛
• ساخت و تولید تجهیزات پزشکی، بیمارستانی، ایمنی و اطفایی.
• نفت، گاز، پتروشیمی و صنایع شیمیایی:
• انبار (نفت و سایر مواد شیمیایی و دارویی) ؛
• ایستگاه‌های انتقال، تقویت و ... ؛
• پالایشگاه نفت؛
• صنایع پتروشیمی؛
• شرکت‌های فراورده‌های نفتی و گازی؛
• حفاری؛
• صنایع شیمیایی؛
• بهره‌برداری نفت و گاز؛
• اکتشافی و تولیدی؛
• پایانه‌های نفتی و گازی؛
• پالایشگاه گاز؛
• خطوط لوله؛
• پیمانکاران؛
• طرح توسعه میادین.
• تفریحی، ورزشی، مذهبی و گردشگری:
• شهربازی ، پارک؛
• موزه؛
• مکان­های زیارتی؛
• سینما؛
• سالن­ها و اماکن ورزشی؛
• جاذبه‌های گردشگری.
• نیرو:
• ادارات آب و فاضلاب؛
• ادارات برق؛
• تصفیه خانه؛
• نیروگاه؛
• پیمانکاران.
• شهروندی:
• آموزشگاه‌های بزرگسالان؛
• مراکز نگهداری مددجویان، سالمندان و ... ؛
• حمل و نقل عمومی (مترو ، تاکسیرانی و اتوبوسرانی)؛
• شهرداری ، مناطق و ادارات تابعه؛
• دانشگاه؛
• دفاتر پیشخوان؛
• بانک­ها و موسسات مالی و اعتباری.
• کودک و نوجوان:
• مهد کودک ، مدارس، خانه کودک؛
• آموزشگاه‌های کودک و نوجوان؛
• انجمن‌های کودک و نوجوان و مراکز ارائه خدمات به کودک و نوجوان .
• صنعت وسایل نقلیه:
• خودرو سازان؛
• قطعه سازان؛
• سازندگان خودروهای سنگین؛
• سازندگان وسایل نقلیه با کاربرد ویژه کارگاهی؛
• کشتی سازی؛
• هواپیما سازی؛
• تعمیرگاه مجاز؛
• سایر تجهیزات و تزئینات.

10- روش اجرا:

11-1-  ثبت نام و ارزیابی

سازمان­ها و واحدهای متقاضی، از طریق مراجعه به سامانه نشان تعالی HSE به نشانی www.hseawards.org ، دبیرخانه نشان تعالی HSE و یا مراکز معتبر اعلام شده از طریق سامانه ، برای شرکت در فرآیند ارزیابی نشان ثبت نام می­نمایند.

 11-2- دوره زمانی نشان

فرآیند ارزیابی نشان تعالی HSE  به صورت سالیانه و در هر گروه به طور مجزا برگزار می­گردد؛ زمانبندی اجرای فرآیند ارزیابی برای هرگروه مطابق جدول زمانبندی موجود در سامانه نشان تعالی HSE می­باشد. جدول زمانبندی هر دوره با دوره‌های آتی متفاوت بوده و تغییرات آن متعاقباً از طریق سامانه، اطلاع‌رسانی خواهد شد.

سازمان‌های متقاضی مقید به رعایت برنامه‌های زمانی سالیانه می­باشند و در هر زمان می‌توانند درخواست خود را جهت بررسی به دبیرخانه نشان تعالی HSE ارسال نمایند. 

11-3- ارکان نشان، ترکیب و وظایف آن­ها

11-3-1- ارکان

ارکان نشان تعالی HSE  بقرار زیر است:

• شورایعالی مدل ارزیابی تعالی HSE
• شورای سیاست گذاری گروه های ده گانه ؛
• کارگروه های­ علمی؛
• کمیته­ های فنی ؛
• کمیته ارزیابان؛
•  دبیرخانه.

11-3-2- شورایعالی مدل ارزیابی تعالی HSE

اعضای شورایعالی نشان تعالی HSE ، شامل ریاست دانشکده محیط زیست دانشگاه تهران، ریاست انجمن علمی مهندسی و مدیریت HSE ، دبیر اجرایی نشان تعالی HSE ، روسای کمیته های فنی و نمایندگان معرفی شده از سوی دستگاه های وظیفه مدار در صورت معرفی و سایر انجمن های علمی تخصصی مرتبط خواهد بود . 

به اقتضای سیاست های شورایعالی ، ممکن است شورا از مهمانان ویژه به صورت عضو غیر دائم دعوت به عمل آورد .

زمان برگزاری نشست شورایعالی 2 بار در سال خواهد بود و رئیس شورایعالی میتواند در شرایط خاص دستور تشکیل جلسه صادر نماید.

رئیس شورایعالی ، ریاست دانشکده محیط زیست دانشگاه تهران و ریاست انجمن علمی مهندسی و مدیریت HSE به صورت دوره ای خواهد بود.

وظایف شورایعالی عبارتند از :

ایجاد هماهنگی در سیاستھا در تمام موارد مرتبط با ارزیابی تعالی HSE

بررسی و تصویب پیشنهادها و برنامه ھای راهبردی ارائه شده توسط کمیته های فنی  

بررسی و تصویب آیین نامه ھای اجرایی در زمینه گسترش همکاری های بین بخشی  

نظارت عالیه بر اجرای سیاستھای اعلام شده و آیین نامه ھای مصوب و ارائه گزارش سالانه

بررسی و تصویب اصلاحات نظامنامه

11-3-3- شورای سیاست­گذاری گروه های ده گانه

11-3-3-1- ترکیب شورای سیاست­گذاری گروه های ده گانه

اعضای شورای سیاست­گذاری گروه های ده گانه نشان تعالی HSE بشرح ذیل برگزیده می شوند:

•  ریاست دانشکده محیط زیست دانشگاه تهران(رییس شورا)؛
• ریاست انجمن علمی مهندسی و مدیریت HSE ؛
• دبیر اجرایی نشان تعالی  HSE  (دبیر شورا)؛
• سرپرست کمیته­ فنی؛
• دبیر کمیته فنی .

1. انتخاب اعضای منتخب ردیف‌ 4 و 5 (سرپرست و دبیر کمیته  فنی ) با پیشنهاد دبیر شورا و تصویب رئیس شورا صورت می‌گیرد.
2. دعوت به جلسه و تدوین دستور کار و تهیه صورتجلسات توسط دبیر اجرایی نشان تعالی HSE صورت می‌پذیرد. جلسات شورای سیاست­گذاری با حضور نصف بعلاوه یک نفر از اعضا رسمیت یافته و مصوبات آن در جلسه قابل اجرا است. افرادی که بنا به جایگاه شغلی خود به عضویت شورای سیاست­گذاری در می‌آیند، در صورت تغییر جایگاه شغلی با افراد جدید جایگزین خواهند شد.

11-3-3-2- وظایف شورای سیاست گذاری گروه های ده گانه

شورای سیاست­گذاری گروه های ده گانه نشان تعالی HSE وظیفه نظارت بر حسن انجام فرآیند نشان را بر عهده دارد و برای هر دوره تشکیل جلسه داده و به بررسی موارد زیر می‌پردازد :

• استماع گزارش تحلیلی از عملکرد دوره جاری که توسط دبیر اجرایی نشان ارائه می‌گردد؛ و همچنین بررسی اثر­بخشی آن با توجه به سیاست‌های تعیین شده
• تصویب امتیازات کسب شده توسط متقاضیان؛
• سیاست­گذاری فعالیت‌های دوره آتی نشان تعالی HSE در راستای سیاست‌های توسعه HSE در کشور در گروه مربوطه ؛
• نظارت بر حسن اجرای فرآیند نشان تعالی HSE بر اساس  چرخه فرآیند نشان؛
• سایر موضوعات برحسب مورد.

تشکیل جلسات شورای سیاست­گذاری در موارد خاص به تشخیص رئیس شورا امکان‌پذیر است.

11-3-4- کارگروه‌های علمی 

اعضای کارگروه­های علمی در هر گروه،  از صاحب‌نظران و کارشناسان متخصص در موضوعات مربوط به کارگروه مربوطه می‌باشند که مطابق با روش اجرایی عضویت در کارگروه های علمی با کد PR-104 HSE Award- انتخاب و معرفی می­گردد.

11-3-4-1- ترکیب کارگروه سلامت:

• یک نفر از افراد معرفی شده ی انجمن علمی مهندسی و مدیریت HSE ،
• یک نفر از افراد معرفی شده ی انجمن های علمی یا NGO  ها
• یک نفر از منتخبین آزمون تعیین صلاحیت ارزیابان (رتبه 1 آزمون سلامت)
• نماینده سازمان ها ، نهادها و دستگاه های قانون­گذار- در صورت مشارکت و معرفی نماینده
• یک نفر از اعضای هیات علمی دانشگاه، متخصص در مباحث عوامل فیزیکی زیان­آور محیط کار
• یک نفر از اعضای هیات علمی دانشگاه، متخصص در مباحث عوامل شیمیایی زیان­آور محیط کار
• یک نفر از اعضای هیات علمی دانشگاه، متخصص در مباحث مهندسی فاکتورهای انسانی (ارگونومی)؛
• یک نفر از اعضای هیات علمی دانشگاه، متخصص در مباحث بهداشت محیط؛
• یک نفر از اعضای هیات علمی دانشگاه، متخصص در مباحث بهداشت عمومی؛
• دو نفر از اعضای هیات علمی دانشگاه، متخصص در مباحث ایمنی، بهداشت و کنترل کیفی مواد غذایی ؛
• یک نفر پزشک متخصص طب کار؛
• سه  نفر کارشناس مباحث بهداشتی، آشنا به مدل نشان تعالی HSE مورد تایید دبیر اجرایی نشان تعالی

11-3-4-2- ترکیب کارگروه ایمنی:

• یک نفر از افراد معرفی شده ی انجمن علمی مهندسی و مدیریت HSE ،
• یک نفر از افراد معرفی شده ی انجمن های علمی یا NGO  ها
• یک نفر از منتخبین آزمون تعیین صلاحیت ارزیابان (رتبه 1 آزمون ایمنی)
• نماینده سازمان ها و نهادها و دستگاه های قانون­گذار- در صورت مشارکت و معرفی نماینده
•  یک نفر اعضای هیات علمی دانشگاه، متخصص در تحلیل حوادث؛
• دو نفر اعضای هیات علمی دانشگاه، متخصص در مباحث ایمنی صنعتی؛
• دو نفر اعضای هیات علمی دانشگاه، متخصص در مباحث ایمنی فرآیند؛
• یک نفر از صاحبنظران و متخصصان در حوزه ایمنی دیگ­ها و ظروف تحت فشار
• یک نفر از صاحبنظران و متخصصان در حوزه ماشین­آلات صنعتی
• دو نفر از صاحبنظران و متخصصان در حوزه ایمنی در برق و تأسیسات
• دو نفر از صاحبنظران و متخصصان در حوزه عملیات­های فنی و عمرانی/ ساخت و ساز صنعتی
• یک نفر از صاحبنظران و متخصصان در حوزه پدافند غیرعامل
• یک نفر از صاحبنظران و متخصصان در مباحث انبارداری؛
• دو نفر کارشناس ارشد HSE، مسلط به مباحث ایمنی در صنعت و عملیات­های عمرانی؛
• سه نفر کارشناس ارشد ایمنی و آتش نشانی مسلط به مباحث مهندسی احتراق
• سه نفر مسلط به استانداردهای محصول(ISIRI)؛
• سه  نفر کارشناس مباحث ایمنی، آشنا به مدل نشان تعالی HSE مورد تایید دبیر اجرایی نشان تعالی

11-3-4-3- ترکیب کارگروه محیط زیست:

• یک نفر از افراد معرفی شده ی انجمن علمی مهندسی و مدیریت HSE ،
• یک نفر از افراد معرفی شده ی انجمن های علمی یا NGO  ها
• یک نفر از منتخبین آزمون تعیین صلاحیت ارزیابان (رتبه 1 آزمون محیط زیست)
• نماینده سازمان ها و نهادها و دستگاه های قانون­گذار- در صورت مشارکت و معرفی نماینده
• سه نفر اعضا هیات علمی دانشگاه، متخصص در حوزه آلودگی هوا، آب و خاک؛
• یک نفر اعضا هیات علمی دانشگاه، متخصص در حوزه مدیریت پسماند؛
• یک نفر اعضا هیات علمی دانشگاه، متخصص در حوزه ارزیابی و آمایش سرزمین؛
• یک نفر اعضا هیات علمی دانشگاه، متخصص در حوزه انرژی؛
• دو نفر اعضا هیات علمی دانشگاه، متخصص در حوزه اکوسیستم­ها و منابع طبیعی؛
• یک نفر از صاحبنظران و متخصصان حوزه محیط زیست مسلط به مبحث 19 مقررات ملی ساختمان؛
• سه نفر کارشناس محیط زیست آشنا به مدل نشان تعالی HSE مورد تایید دبیر اجرایی نشان تعالی.

11-3-4-4- ترکیب کارگروه مدیریت:

• یک نفر از افراد معرفی شده ی انجمن علمی مهندسی و مدیریت HSE ،
• یک نفر از افراد معرفی شده ی انجمن های علمی یا NGO  ها
• یک نفر از منتخبین آزمون تعیین صلاحیت ارزیابان (رتبه 1 آزمون مدیریت HSE )
• نماینده سازمان ها و نهادها و دستگاه های قانون­گذار- در صورت مشارکت و معرفی نماینده
• یک نفر از اعضای هیأت علمی دانشگاه متخصص در زمینه سیستم­های مدیریتی  HSE؛
• یک نفر از اعضای هیأت علمی دانشگاه متخصص در زمینه فرهنگ ایمنی؛
•  سه نفر از سرممیزان بین­المللی ( ISO14001, ISO45001, HSE-MS, ISO22000, ISO50001) ثبت رسمی در IRCA و IEMA ؛
• سه نفر کارشناس ارشد HSE با تجربه مشاوره مدیریت
• سه نفر کارشناس آشنا به مدل نشان تعالی HSE مورد تایید دبیر اجرایی نشان تعالی HSE.

11-3-4-5- وظایف کارگروه­های علمی:

• ارائه پیش نویس معیارها و زیرمعیارها و وزن هر زیر معیار؛
• تدوین طرح ارزیابی عملکرد بهداشتی، ایمنی و محیط زیستی؛
• بررسی کلیه الزامات قانونی موجود در کشور در حوزه بهداشت، ایمنی و محیط زیست؛
• تهیه چک لیست­های حوزه بهداشت، ایمنی و محیط زیست؛
• تدوین فرم خوداظهاری سازمان­ها؛
• ارائه راهنمای تکمیل فرم خوداظهاری مدل نشان تعالی HSE؛
• تدوین روش اجرایی ارزیابی مدل پیشنهادی نشان تعالی HSE جهت ارائه به کمیته ارزیابان؛
• بررسی و تصویب آیتم­های نرم­افزار ارزیابی و نحوه گزارش­دهی نرم­افزار؛
• دفاع از طرح تدوین شده در جلسات و حسب مورد در مراکز علمی و تخصصی.

تبصره : کارگروه­‌های علمی هر زمان حسب دستور دبیر اجرایی نشان لازم باشد، تشکیل جلسه می‌دهد .

11-3-5- کمیته‌­های فنی

کمیته­‌های فنی در گروه­های ده­گانه به صورت مجزا تعریف می­شوند، به عبارتی هر گروه دارای کمیته فنی مربوط به خود می­باشد که ترکیب و وظایف هرکدام به شرح ذیل می­باشد:

11-3-5-1- ترکیب کمیته‌­های فنی

اعضای کمیته­‌های فنی از صاحب نظران و کارشناسان متخصص در گروه مربوطه و آشنا به مدل نشان تعالی HSE می‌باشند که از بین گروه‌های زیر انتخاب می شوند:

• نمایندگان معرفی شده از سوی وزارتخانه یا دستگاه‌های حکومتی متبوع؛
• نمایندگان معرفی شده از سوی تشکل و یا سندیکای تخصصی
• نمایندگان معرفی شده از سوی انجمن های علمی و صنفی
• دو نفر از مشاورین ارشد معتمد در زمینه مدیریت HSE.

11-3-5-2- وظایف کمیته‌های فنی

• ارائه پیشنهادات لازم به کارگروه علمی جهت ویرایش مدل
• ارائه نظرات فنی در خصوص فعالیت‌های نشان؛
• ارائه راهکار برای رفع مشکلات احتمالی جهت اجرای هر چه بهتر فرآیند نشان؛
• بررسی رویه تعیین صلاحیت و انتخاب ارزیابان؛
• تصویب رویه‌های اجرایی برای ارزیابی متقاضیان؛
• نظارت بر سلامت فرآیند ارزیابی واحدهای متقاضی؛
• تایید گزارش نهایی ارزیابی‌های انجام شده در کمیته ارزیابان؛
• ارائه پیشنهادهای لازم به دبیرخانه؛
• بررسی و تائید گزارش عملکرد هر دوره جهت ارائه به شورای سیاست­گذاری.
• بررسی راهکار­های فرهنگ­سازی در راستای ترغیب سازمان­ها به منظور شرکت در فرآیند ارزیابی نشان و بهره‌گیری از فواید آن؛
• در نظر گرفتن امتیازات انگیزشی ویژه برای سطوح مختلف نشان
• بررسی پارامتر­های ارزیابی و ارائه پیشنهاد به کارگروه های علمی

دبیر اجرایی نشان تعالی HSE سرپرست کمیته­های فنی است و سایر اعضاء به پیشنهاد ایشان و با حکم شورایعالی نشان تعالی HSE به مدت یک سال برای هر دوره نشان منصوب خواهند شد. هر کمیته فنی دارای یک رئیس و یک دبیر خواهد بود.

جلسات کمیته فنی با حضور نصف بعلاوه یک نفر از اعضا رسمیت یافته و مصوبات آن در جلسه قابل اجراست.

غیبت غیر موجه اعضا در دو جلسه متوالی و یا چهار جلسه متناوب کمیته فنی در یک دوره به منزله استعفای عضو تلقی می‌شود.

کمیته فنی می‌تواند در راستای اجرای وظایف خود گروه‌های کاری خاص تشکیل دهد یا افراد خاصی را برای تصدی وظایف تعریف شده منصوب نماید. کمیته فنی در هر دوره از میان اعضای خود کارشناس یا کارشناسان واجد شرایط را برای نظارت بر سلامت اجرای ارزیابی‌های آن دوره بر طبق معیارها و رویه‌های مصوب کمیته، منصوب می‌نماید.

شورایعالی نشان تعالی HSE میتواند حسب شرایط ، کمیته فنی هر گروه را به سازمان خاصی واگذار نماید ، لیکن ترکیب اعضاء و وظایف کمیته به شرح فوق خواهد بود.

11-3-4- کمیته ارزیابان

کمیته ارزیابان در هریک از محورهای سلامت، ایمنی، محیط زیست و مدیریت دارای کمیته مختص به خود می‌باشد که به صورت مجزا تعریف می­شوند، به عبارتی کمیته ارزیابان دارای 4 کمیته ارزیابی است. ممکن است یک گروه از کمیته ارزیابان به یک دستگاه حکومتی وظیفه­مدار (قانون­گذار) براساس تولیت آن سازمان در محور مربوطه واگذار گردد، با این وجود کلیه روش­های ارزیابی مدل و شرایط احراز ارزیابان لازم­الاجراست.

کلیه ارزیابان مطابق رویه" انتخاب و بررسی احراز صلاحیت ارزیابان نشان با کد PR-102  HSE Award- "، انتخاب میگردند. هنگام اجرای فرآیند ارزیابی، کمیته ارزیابان با در نظر گرفتن ماهیت، پیچیدگی و سطح ریسک فعالیت­های هر سازمان متقاضی، ارزیابان را براساس سطوح مهارتی انتخاب و جهت ارزیابی آن سازمان به دبیرخانه معرفی می­نماید.

11-3-4-1- ترکیب کمیته ارزیابان سلامت :

• سرپرست کارگروه علمی سلامت ؛
• یک نفر از افراد معرفی شده­ی انجمن علمی مهندسی و مدیریت HSE ،
• یک نفر از منتخبین آزمون تعیین صلاحیت ارزیابان (رتبه 1 آزمون سلامت )
• نماینده سازمان ها و نهادها و دستگاه های قانون­گذار- در صورت مشارکت و معرفی نماینده
• نماینده­ی دانشکده محیط زیست دانشگاه تهران

11-3-4-2- ترکیب کمیته ارزیابان ایمنی:

• سرپرست کارگروه علمی ایمنی؛
• یک نفر از افراد معرفی شده ی انجمن علمی مهندسی و مدیریت HSE ،
• یک نفر از منتخبین آزمون تعیین صلاحیت ارزیابان (رتبه 1 آزمون ایمنی)
• نماینده سازمان ها و نهادها و دستگاه­های قانون­گذار- در صورت مشارکت و معرفی نماینده
• نماینده­ی دانشکده محیط زیست دانشگاه تهران

11-3-4-3- ترکیب کمیته ارزیابان محیط زیست:

• سرپرست کارگروه علمی محیط زیست ؛
• یک نفر از افراد معرفی شده ی انجمن علمی مهندسی و مدیریت HSE ،
• یک نفر از منتخبین آزمون تعیین صلاحیت ارزیابان (رتبه 1 آزمون محیط زیست)
• نماینده سازمان ها و نهادها و دستگاه­های قانون­گذار- در صورت مشارکت و معرفی نماینده
• نماینده­ی دانشکده محیط زیست دانشگاه تهران

11-3-4-4- ترکیب کمیته ارزیابان مدیریت HSE :

• سرپرست کارگروه‌ علمی مدیریت HSE؛
• یک نفر از افراد معرفی شده ی انجمن علمی مهندسی و مدیریت HSE ،
• یک نفر از منتخبین آزمون تعیین صلاحیت ارزیابان (رتبه 1 آزمون محیط زیست)
• نماینده سازمان ها و نهادها و دستگاه­های قانون­گذار- در صورت مشارکت و معرفی نماینده
• نماینده­ی دانشکده محیط زیست دانشگاه تهران

11-3-4-5- وظایف کمیته ارزیابان

• تایید رویه انتخاب و بررسی احراز شرایط ارزیابان؛
• بررسی و اعلام نظر نسبت به ثبت نام کنندگان در سامانه جهت عضویت در گروه ارزیابان؛
• نظارت بر آموزش­های ارائه شده به ارزیابان مدل نشان تعالی HSE؛
• بررسی و تایید چک لیست­های ارزیابی؛
• نظارت بر عملکرد ارزیابان در هر دوره؛
• تعیین پارامترهای ماهیت سازمان ها در هر دوره از ارزیابی
• تعیین شاخص های بررسی  اهمیت HSE سازمان ها در هر دوره از ارزیابی
• نظارت بر سیستم ثبت و گزارش‌دهی ارزیابان؛
• تدوین گزارش نهایی ارزیابی و ارسال به کمیته فنی.

11-3-4-6- وظایف ارزیاب

• ثبت نام و شرکت در کلاس­های آموزشی تعیین شده از سوی دبیرخانه؛
• انجام کلیه امور محوله به ایشان از سوی کمیته ارزیابان؛
• شرکت در جلسات افتتاحیه هر دوره
• انجام ارزیابی­ها مطابق معیارهای مدل، به نحو احسن و بدون اغماض؛
• تکمیل چک لیست­های ارزیابی؛
• تهیه گزارش ارزیابی­ها و تحویل به کمیته ارزیابان.

11-3-5- دبیرخانه نشان تعالی HSE

دبیرخانه نشان تعالی HSE از طرف شورایعالی مدل ارزیابی تعالی HSE نظارت و راهبری می­گردد. بنابر تصمیم شورایعالی یک نفر به عنوان دبیر اجرایی نشان انتخاب شده و مجری کلیه روش‌ها و آئین‌نامه‌های مربوط به نشان و همچنین سایر امور  مشروحه ذیل خواهد بود:

• مدیریت دبیرخانه نشان و انجام کلیه فعالیت‌های هماهنگی؛
• تهیه برنامه زمانی عملیات اجرایی هر دوره و اطلاع رسانی به کمیته‌های فنی؛
• نگهداری و به روزآوری مستندات اجرایی و سوابق مربوط به نشان؛
• هماهنگی کلیه فعالیت‌های کارشناسی مورد نیاز ارکان نشان؛
• انتشار نشریات مرتبط با نشان؛
• انجام هماهنگی­های لازم جهت برگزاری جلسات شورای سیاست‌گذاری و کمیته‌های فنی؛
• اجرای برنامه‌های آموزشی و ترویجی جهت تعمیق و اشاعه فرهنگ HSE وگسترش نشان تعالی HSE؛
• انجام فرآیند ثبت نام متقاضیان؛
• دریافت اطلاعات از متقاضیان نشان ، طبقه‌بندی و تجزیه و تحلیل آن­ها؛
• برنامه‌ریزی و تدارک اعزام ارزیابان جهت ارزیابی واحدهای معرفی شده با نظارت کمیته ارزیابان؛
• تهیه و تدوین گزارشات و نتایج حاصل از ارزیابی‌ها و ارائه آن به کمیته‌های فنی؛
• طراحی و تهیه لوح­های سطوح نشان؛
• تهیه گزارش عملکرد هر دوره و تحلیل آن؛
• برگزاری اجلاس پایانی جهت اعطای سطوح نشان . 

دبیر اجرایی نشان می­تواند بخشی از وظایف و فعالیت‌های دبیرخانه را به اشخاص حقیقی یا حقوقی واگذار نماید.

 12.نمودار فرآیند شکل­ گیری و اجرای نشان تعالی